Legbud Gargula J. Gargula

Brama ta istniała już w 1378 roku. Znana była wtedy jako brama „dolna”. W połowie XV wieku uzyskała kształt znany z zaginionego obrazu Antoniego Möllera z 1603 roku. Fasadę zdobiła podwójna wnęka i ażurowa attyka, usunięta w XIX wieku. W XVI wieku brama utraciła charakter militarny i została zaadoptowana na mieszkania oraz warsztaty. Ostateczne zatracenie historycznej formy spowodowały przebudowy w XIX wieku. Po II wojnie światowej z bramy pozostał tylko łuk przejścia i strzępy ścian. Odbudowa rozpoczęła się dopiero w pierwszej połowie lat 80. ** wieku. Brama nie jest rekonstrukcją, ale stanowi przykład reintegracji architektonicznej zespołu gdańskich historycznych bram wodnych. Odbudowaną bramę zdobi sgrafittowy fryz. Naprzeciw bramy, po drugiej stronie Motławy, zaczyna się Wyspa Spichrzów. Bibliografia[edytuj | edytuj kod] Edmund Cieślak [red.]: Historia Gdańska, Tom II 1454-1655, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1982, ISBN 83-215-3244-6 Jacek Friedrich, Gdańskie zabytki architektury do końca XVIII w., Gdańsk 1995, ISBN 83-7017-606-2 Historia bramy Historia[edytuj | edytuj kod] Brama została zbudowana w okresie średniowiecza, pod koniec XIV wieku. Nie ma przekazów o jej pierwotnym wyglądzie. Prawdopodobnie była niewielkim, piętrowym budynkiem, nakrytym stromym, kalenicowym dachem. W XVI wieku straciła znaczenie militarne i umieszczono w niej mieszkania oraz warsztaty. Przebudowana w XIX wieku, zyskała klasycystyczny fronton umieszczony od strony Motławy. Zniszczona całkowicie podczas II wojny światowej (ocalał jedynie ceglany, zakończony ostrym łukiem przelot bramy od strony rzeki, wykorzystany przy odbudowie) została odbudowana w latach 1976-1978, w formie klasycystycznej z początku XIX wieku. Obecnie jest siedzibą Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa. Brama sąsiaduje bezpośrednio z czterogwiazdkowym Hotelem Hanza. Dokładnie naprzeciw bramy, po drugiej stronie Motławy, cumuje Sołdek. Brama Zielona Głównego Miasta (niem. Grünes Tor, dawniej Brama Kogi) – prawdopodobnie najstarsza z bram wodnych Gdańska, wzmiankowana w roku 1357. Brama Zielona to pierwszy w Gdańsku przykład manieryzmu niderlandzkiego, stylu, który nadał miastu charakterystyczne piętno. Historia[edytuj | edytuj kod] Została zbudowana w latach 1564–1568 przez Regniera z Amsterdamu i drezdeńczyka Hansa Kramera, jako gdańska rezydencja królów polskich. Wraz z bramami Złotą i Wyżynną spinała ciąg ulicy Długiej i Długiego Targu, zwany Drogą Królewską. Dalej, poprzez Zielony Most, Bramę Stągiewną i Długie Ogrody (Brama Żuławska) prowadził trakt na Elbląg i Królewiec. Mimo swego przeznaczenia, Brama Zielona nigdy polskich królów nie gościła. Zatrzymała się tu jedynie przejazdem przyszła żona Władysława IV, a później Jana Kazimierza, Maria Ludwika Gonzaga (11–20 lutego 1646). Mieściło się tutaj natomiast Towarzystwo Przyrodnicze, przeniesione wkrótce do Domu Przyrodników. Do budowy bramy wykorzystano niespotykane dotąd w gdańskim budownictwie cegły o małych rozmiarach, nazwane holenderskimi z uwagi na to że zostały sprowadzone jako balast w ładowniach statków z Amsterdamu. Od 1880 r. do 1939 r. była siedzibą Zachodniopruskiego Muzeum Prowincjonalnego[1]. Dzisiaj brama mieści oddział wystawienniczy Muzeum Narodowego w Gdańsku i Gdańską Galerię Fotografii. Organizowane są tu wystawy czasowe, różnego rodzaju spotkania, konferencje i pokazy. W jednym z pomieszczeń Zielonej Bramy znajdowało się biuro byłego prezydenta III RP Lecha Wałęsy, przeniesione w 2015 do siedziby Europejskiego Centrum Solidarności. Przypisy Skocz do góry ↑ Krumbiegiel G., Krumbiegiel B., 1998: Z historii Zachodniopruskiego Muzeum Prowincjonalnego w Gdańsku. W: Bursztyn – poglądy, opinie, 2005 r., str. 198–201. ISBN: 83-912894-5-1 Bibliografia[edytuj | edytuj kod] Edmund Cieślak [red.]: Historia Gdańska, Tom II 1454–1655, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1982, ISBN 83-215-3244-6 J. Friedrich, Gdańskie zabytki architektury do końca XVIII w., Gdańsk 1995, ISBN 83-7017-606-2