Legbud Gargula J. Gargula

W swojej obecnej gotyckiej formie pochodzi z XV wieku, przy czym jest ona najstarszą z trzech zachowanych późnogotyckich bram wodnych – wskazuje na to nie tylko jej forma architektoniczna, ale także umieszczony nad przejazdem od strony Motławy herb Gdańska – dwa srebrne krzyże na tarczy w polu czerwonym, jeszcze bez dodanej w 1457 korony. Z kolei od strony ul. Chlebnickiej nad przejazdem umieszczono znak, obecnie najczęściej interpretowany jako lilia – dawny herb książąt Pomorza Gdańskiego z dynastii Sobiesławiców. Brama została zbudowana na planie wydłużonego prostokąta, zamykającego wylot ulicy. Obie elewacje są rozczłonkowane wysokimi blendami, zamkniętymi od góry podwójnym ostrołukiem. Ściany zwieńczone są profilowanym ceglanym gzymsem. Całość nakrywa dach dwuspadowy, o kalenicy biegnącej równolegle do rzeki. Nad przejazdami znajdują się schodkowe szczyty, także podzielone ostrołukowymi blendami i zwieńczone krenelażem. Od strony Motławy brama posiadała dwie ośmiokątne wieżyczki, z których zachowała się tylko północna. Spośród wszystkich bram wodnych, Brama Chlebnicka przetrwała koniec II wojny światowej w najlepszym stanie (wypaleniu uległy mury obwodowe, dach i wnętrze) i posiada do dziś taką samą formę, jak na dawnych fotografiach. Brama posiada formy późnogotyckie. Została zbudowana prawdopodobnie w ostatniej ćwierci XV wieku (po raz pierwszy wzmiankowana w 1484), na planie wydłużonego prostokąta zamykającego wylot ulicy. Od Bramy Chlebnickiej różni ją większa asymetria oraz bardziej masywne, ośmiokątne wieżyczki flankujące wschodnią elewację. W przyziemiu znajduje się przejazd, nad którym umieszczono herby: od strony Motławy herb Rzeczypospolitej, któremu "kłaniają się" umieszczone po bokach herb Gdańska i herb Prus Królewskich (tzw. pokłon heraldyczny), zaś od strony ulicy Mariackiej herb Gdańska trzymany przez dwa lwy. Elewacje rozczłonkowane są blendami (częściowo podwójnymi), zamkniętymi od góry podwójnym ostrołukiem. Całość nakrywa dach dwuspadowy o kalenicy równoległej do Motławy. Po dość znacznym zniszczeniu w 1945, bramę odbudowano w latach 1958-61 i przeznaczono do użytku Muzeum Archeologicznego. Podczas odbudowy powiązano pomieszczenia w bramie z sąsiednim Domem Towarzystwa Przyrodniczego.